سر تیتر جدید ترین اخبار امروز :

تُربه‌ها؛ مأمن مردمان کویری

1396/05/08

اجتماعیتمام عناوین اجتماعی

کد خبر :2503

آران و بیدگل نیوز، تُربِه (به ضم ت و کسر ب) اتاق‌های کوچکی هستند که در اکثر کوچه‌های شهرستان آران‌وبیدگل نزدیک قنات ساخته شده بود تا مردم از آن برای نماز و عبادت استفاده کنند. کسانی که از جماعت جامانده بودند یا مسافران بی‌سرپناه، حتی افرادی که نمی‌خواستند هنگام عبادت – مثلا برای خواندن نماز شب – مزاحم اعضای خانواده شوند، از تُربه بهره می‌بردند.
علت ساخت تُربه‌ها در نزدیکی قنات، دسترسی عابران یا مسافران به آب، جهت گرفتن وضو یا انجام غسل و آماده‌شدن برای نماز بود.

$\"تُربه‌ها؛$

تربه‌ی فوق، واقع در خیابان 22 بهمن، کوچه‌ی اهل بیت پنجم، جنب مدرسه‌ی امام رضا(ع) معروف به مسجد نجمه خانوم

معنای دقیق تُربه، در لغت‌نامه‌ها یافت نشد. در پاسخ به این سوال که به کدام دلیل این اتاق‌های ساده‌ی کوچک را تُربه نام نهاده‌اند، با گمانه‌زنی‌های فراوانی روبرو شدیم. تُربه شاید محل تولید یا خرید و فروش خاک تُربت ائمه‌ی اطهار (ع) برای مُهر و تسبیح باشد. برخی معتقدند گذشتگان برای برداشتن کام کودکان و بیماران یا هنگام تربت‌گذاشتن برای ميّت با خاک کربلا از فضای تربه بهره ‌برده‌اند. حتی ممکن است بزرگان دینی را در تربه‌ها به خاک سپرده باشند. با این همه، باز هم دلیل اصلی نام‌گذاری تربه مشخص نیست.

$\"تُربه‌ها؛$

تربه‌ی واقع در خیابان 22 بهمن، کوچه ی اهل بیت دهم معروف به کوچه‌ی بهداری

تُربه‌ها به‌صورت کاملاً ساده و بدون محراب ساخته می‌شدند. به نظر می‌رسد تُربه، مخصوص منطقه‌ی اقلیمی شهرستان آران‌وبیدگل باشد. این‌که برای اولین بار چه کسی به ساخت تُربه اقدام کرد، مشخص نیست. طی تحقیقات انجام‌شده هرچند هم‌اکنون بسیاری از تُربه‌ها از بین رفته و اثری از آنها باقی نمانده اما بیشتر کوچه‌های بیدگل دارای تُربه‌ بوده است. لازم به ذکر است مشابه مکانی تحت عنوان تُربه، در آران یافت نشد.

$\"تُربه‌ها؛$

تربه‌‌ی واقع در خیابان 22 بهمن کوچه‌ اهل بیت 24 (صالح سمیعی نژاد) جنب حسینیه سلمقان

حین تحقیق میدانی با تربه‌های فراوانی مواجه شدیم که متأسفانه به علت توسعه‌ی شهری یا احداث خیابان تخریب شده بودند.
به طور مثال اثری از تربه‌‌ی وابسته به حسینیه‌ی خانقاه یافت نشد.

$\"تُربه‌ها؛$

تربه‌ی خیابان واصف، کوچه شهید رضا افتادگان بیدگلی

عکس فوق تربه‌ی واقع در خیابان واصف، کوچه شهید رضا افتادگان بیدگلی را نشان می‌دهد که به احتمال قریب به یقین مورد استفاده عابران قرار نمی‌گیرد و گمان می‌رود قفل درب ورودی آن مدت‌هاست کلیدی به خود ندیده است.

$\"تُربه‌ها؛$

تربه ی خیابان 22 بهمن، کوچه‌ی اهل بیت دهم (معروف به کوچه‌ی بهداری) که درحال حاضر به مخروبه ای بدل شده است.

با اینکه سال‌های زیادی از ساخت تُربه‌ها نمی‌گذرد، آن‌ها در زندگی امروزی گم‌شده‌اند. روی سخن با مسئولین و متولیان میراث فرهنگی شهرستان آران‌وبیدگل و استان اصفهان است. تُربه‌ها بر اثر بی‌توجهی و سهل‌انگاری مردم و مسئولین به کلی درحال نابودی هستند. خبر مسرت‌بخشی خواهد بود اگر همگان دست به دست هم دهیم و هویت اسلامی - ایرانی را زنده نگه داریم. به این امید که با همتی والا و اراده‌ای استوار، گنجینه‌های موروثی گرانقدر را غنیمت شمرده و در بازسازی، نگهداری و معرفی آن به نسل جوان بکوشیم تا صحیح و سالم به دست آیندگان برسد.

*فهیمه مسیبی

;